Czapki na głowę! O udarze słonecznym

Udar słoneczny to zmora każdej mamy. Dziecięce główki wystawione na ostre, letnie słońce są podatne na przegrzanie, co może poskutkować wystąpieniem udaru. Dlatego warto poświęcić chwilę, by przypomnieć sobie, czym się on charakteryzuje, a przede wszystkim - jak go uniknąć.

Czym jest udar słoneczny?

Udar słoneczny bywa określany inaczej jako porażenie słoneczne. To stan chorobowy, który wywołany jest nagłym wzrostem temperatury ciała powyżej 40°C, w konsekwencji czego dochodzi do zaburzenia funkcjonowania układu nerwowego i zaburzenia funkcjonowania innych narządów. Występuje wówczas, gdy głowa i kark zostały poddane długotrwałemu działaniu promieni słonecznych, a nagrzane ciało nie jest w stanie “oddać” ciała na zewnątrz.

Formy udaru słonecznego

Udar klasyczny - często dotyczący właśnie dzieci; do jego rozwoju przyczyniają się duże fale gorąca. Dotyczy również osób starszych, cierpiących na cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego, otyłość, osób przyjmujących leki mogące zaburzyć proces termoregulacji,

Udar wysiłkowy - występuje wśród osób wykonujących ciężką pracę fizyczną lub podczas intensywnego treningu sportowego (wzmożenie termogenezy w mięśniach szkieletowych) w gorącym i wilgotnym środowisku (utrudnione parowanie potu).

Jak rozpoznać problem?

Jeśli dostrzeżesz poniższe objawy u siebie, Twojego dziecka lub bliskiej Ci osoby, reaguj. To może być właśnie udar słoneczny.

• osłabienie organizmu;
• intensywne zaczerwienienie skóry;
• gorąca głowa, przy jednoczesnej bladej i zimnej reszcie ciała;
• obfite pocenie się i dreszcze;
• zaburzenia widzenia;
• zawroty głowy;
• nudności i wymioty;
• sztywność karku;
• chwiejny chód;
• niepokój i zdezorientowanie;
• problemy z mową;
• omdlenie, zaburzenia świadomości lub utrata przytomności;
• pragnienie;
• bóle głowy oraz szum w głowie;
• podwyższona temperatura ciała.

Zwiększone ryzyko udaru cieplnego u małych dzieci jestem efektem cienkiej pokrywy czaszki, która dodatkowo nie jest zrośnięta we wszystkich miejscach. Ponadto u dzieci nie działają jeszcze w pełni sprawnie mechanizmy termoregulacyjne. Objawy udaru są bardzo podobne jak u dorosłych. 

Jak postępować w razie przegrzania?

1. Dbajmy o to, aby dziecko nie przebywało zbyt długo w nasłonecznionym miejscu. Jeśli widzimy, że jest mu za gorąco, przenieśmy dziecko w zacienione i przewiewne miejsce.
2. Zmieńmy mu ubranie na takie, dzięki któremu skóra będzie mogła oddychać lub rozepnijmy to, które ma na sobie. Nie zapominajmy o nakryciu głowy! Nawet jeśli dziecko go nie lubi - latem jest ono nieodzowne.
3. Pilnujmy, by dziecko piło dużo wody. 
4. Przyłóżmy na głowę i kark zimny kompres, aby zmniejszyć temperaturę ciała lub zróbmy chłodną kąpiel, jeśli dziecko zbyt długo przebywało na słońcu lub w dusznym miejscu.
5. Jeśli wystąpią pierwsze objawy przegrzania, pomasujmy ręce i nogi dziecka, by wspomóc prawidłowe krążenie krwi. 

Pamiętajmy, że mądre powiedzenie mówi: lepiej zapobiegać, niż leczyć. W przypadku udaru słonecznego, to święte słowa. Dlatego w trakcie upałów dbajmy zarówno o swoje dziecko, jak i o siebie.